لاستیک SBR (رابر استایرن بوتادین)
لاستیک SBR نوعی رابر است که بطور گسترده بجای رابر طبیعی یا NR استفاده میشود. این رابر کاربردهای زیادی دارد. این مواد معمولا ترکیبات تایر، روکش کابلها، شیلنگها و پروفیلها هستند. رابرهای متخلخل و فومی شکل نیز از آن تولید میشوند. این رابر در فناوری تولید لوازم لاستیکی استفاده میشود.
SBR به چه معناست؟
رابر SBR یک رابر استایرن-بوتادین یعنی کوپلیمر بوتادین و استایرن است. با کوپلیمریزاسیون امولسیونی بوتادین و استایرن میتوان آمیزه SBR بدست آورد. این رابر معمولا جایگزین رابر طبیعی میشود چون بسیار به آن شبیه است. این شباهت در خواص الاستیک آن دیده میشود.
خواص لاستیک SBR
این رابر خیلی انعطافپذیر است که دلیل استفاده از آن بجای رابر طبیعی توسط تولیدکنندگان نیز همین ویژگی است. سالیانه 25 میلیون تن از رابر طبیعی و مصنوعی در جهان فروخته میشود. تقاضا برای رابرها در حال افزایش است چون کشورهای در حال توسعه به آن نیاز دارند. لاستیک SBR دارای مقاومت مکانیکی بسیار خوبی خصوصا نسبت به ساییدگی و پارگی است. متأسفانه یکی از معایب آن نیز مقاومت ضعیف این رابر به ترکیبات با پایه روغنها و سوختهای معدنی و شرایط جوی است. این رابر غالبا برای ساخت تایر و قسمت کف کفش استفاده میشود.
بطور کلی لاستیک SBR نسبت به موارد زیر مقاوم است:
- اسیدها و بازهای غیرآلی
- آب
- الکل
- روغن ترمزهای حاوی گلایکول
همچنین SBR به مواد زیر مقاوم نیست:
- چربیها و گریسهای معدنی
- بنزین
- هیدروکربنهای کلردار
- هیدروکربنهای آروماتیک و آلیفاتیک
رابر SBR رسانای الکتریسیته است.
این مواد نسبت به پاره شدن، ساییدگی وگیرهها بسیار مقاوم هستند. خواص آنها حتی در دماهای پایین نیز حفظ میشود. آنها مقاومت اندکی نسبت به اوزون دارند. تابش نور خورشید نیز میتواند ساختار یا کارآیی آنها را تغییر دهد. لاستیک SBR دارای مزایایی نظیر قیمت پایین، مقاومت بالا و کارآیی فیزیکی-شیمیایی خوب است.
مقادیر زیر برای خواص این رابر بدست آمدهاند:
- سفتی یا سختی 50 تا ShoreA 80
- چگالی 4/1 تا g/cm3 6/1
- حفظ خواص در دمای 20- تا 70 درجه سانتیگراد
نوع خاصی از SBR شامل مخلوطی از NR/SBR یعنی رابر طبیعی و رابر مصنوعی است. این رابر برای ساخت تختههای بدون بو و غیرسمی استفاده میشود. به همین دلیل تأییدیه PZH را به دست آورده است که به آنها اجازه میدهد تا در تماس با مواد غذایی نیز استفاده شوند. این رابر باعث ایجاد لکه نیز نمیشود.
کاربردهای لاستیک SBR
SBR ولکانش شده در صنایع مختلف بکار میرود. این رابر بعنوان رایجترین ماده برای تولید واشرها و گسکتهایی شناخته میشود که ثابت هستند، کشیده نمیشوند و در دماهای بالاتر استفاده میشوند. همچنین این رابر برای تولید ارتعاشگیرها مانند ضربهگیر استفاده میشود. این رابر در صنعت خودروسازی و بعنوان واشرهای قطعات سیستم ترمز، واشرهای سیستم آبپاشی، واشرهای سیستم خنک کننده موتور و تایرها استفاده میشود. در صنعت کفشسازی نیز از کفپوشهای از جنس SBR استفاده میشود. این ماده را میتوان در تسمههای انتقال مواد، قطعات جذب ضربه و ارتعاش نیز مشاهده کرد. مشتریان از مقاومت این رابر در برابر فرسودگی نیز بسیار راضی هستند که باعث میشود نسبت به رابر طبیعی بهتر باشد. البته بهتر است که در شرکتهای روغن معدنی با این رابر کار نکنید چون در این شرایط ممکن است رابر شما متورم شده و یا در روغن حل شود.
دقت داشته باشید که SBR یک ماده قابل اشتعال است.
در زندگی روزانه، لاستیک SBR را میتوانید در پدهای زیر موس کامپیوتر، پایههای مبلمان و کفپوشها ببینید که از لغزش آنها جلوگیری میکند. همچنین این رابر بعنوان یک چسب دوطرفه برای تولید کارت پستال نیز استفاده میشود. شرکتهای زیادی از این رابر برای تولید انواع گجتها استفاده میکنند. میکرو رابر متخلخل SBR را میتوانید در قسمت داخلی لباس کار و روکشهای محافظ مشاهده کنید. همچنین این رابر برای تولید لباسهای ورزشی و تجهیزات ورزشی، شکار و اسبسواری نیز استفاده میشود.
نامهای تجاری رابر SBR
سایر نامهای دیگر این رابر عبارتند از:
- Buna EM
- Europrene
- Cariflex
- Polysar S
- Krylene
