لاستیک HNBR (رابر نیتریل بوتادین هیدراته)
لاستیک HNBR یک رابر اکریلونیتریل است که در واقع کوپلیمر اکریلونیتریل و بوتادین میباشد. از دیدگاه شیمیایی و حین واکنش، پیوند دوگانه موجود در بوتادین بطور کامل یا جزئی هیدروژندار میشود. بدلیل ایجاد پیوند عرضی پراکسید، ماده بدست آمده پایداری خوبی نسبت به دما و اکسیداسیون دارد. این رابر یک ماده بادوام و مقاوم در برابر ساییدگی است.
HNBR به چه معناست؟
رابر نیتریل هیدروژندارشده یکی از معانی HNBR است. این رابر یک ماده بسیار بادوام است که مقاومت بیشتری نسبت به رابر NBR دارد. این رابر در واقع مخلوطی از رابرهای مصنوعی است که به نحوی طراحی شدهاند تا در شرایط دماهای بالاتر از حد استاندارد نیز کار بکنند. همچنین باید اشاره کنیم که این رابر به روغنها و گریسهای معدنی مقاوم است.
خواص لاستیک HNBR
این رابر یک ماده بسیار بادوام است و بخوبی با دماهای بالا سازگار است. همچنین این رابر بدلیل مقاومت بالا در برابر ساییدگی و آسیبهای مکانیکی در واحدهای تولیدی زیادی استفاده میشود.
ساختار لاستیک HNBR در حضور روغنها و گریسهای معدنی دچار واکنش نمیشود و در حضور چربیهای گیاهی و حیوانی نیز تغییر نمیکند (توجه: در حضور چربیهای با منشأ آلی، این رابر در دماهای به بزرگی 170 درجه سانتیگراد دارای مقاومت کوتاه مدت است). حضور اوزون و سوختهای دیزلی نیز روی این رابر اثر نمیگذارد. ضمنا این رابر در تماس با هیدروکربنهای آلیفاتیک (بنزین، پروپان و بوتان) دچار تغییر نمیشود. لاستیک HNBR در تماس با اسیدهای رقیق، بازها و نمکها نیز مقاوم است. این شرایط برای زمانی که شاهد افزایش دما و گازهای اسیدی یا مخلوطهای گلایکول هستیم نیز صدق میکند. این دما دقیقا 150 درجه سانتیگراد است. برخی مواقع رابر فوق میتواند دماهای به بزرگی 190 درجه سانتیگراد را نیز تحمل کند. جالب است که این رابر مقاومت مستقیم در برابر آب، روغنها و گریسهای موتور از خود نشان نمیدهد (این مواد دارای عاملهای ضد خوردگی هستند). در محیطهای آبی نیز این رابر تا دماهای 149 درجه سانتیگراد بخوبی رفتار میکند. همچنین این رابر مقاومت ضعیفی در سوختهای با مقدار ترکیبات آروماتیک زیاد (مانند بنزین، ترکیبات الکلی، کتونها، استرها و غیره) از خود نشان میدهد. لاستیک HNBR به روغنهای هیدرولیک مانند HFA، HFB و HCF مقاوم است.
کاربردهای لاستیک HNBR
الاستومرهای HNBR اخیرا ساخته شدهاند و هدف اصلی آنها بهبود مقاومت مکانیکی رابرهای NBR و حفظ مقاومت آنها در برابر روغنهای معدنی است. میتوان گفت که رابر HNBR توانسته است شکاف موجود بین واشرهای O-رینگ از جنس NBR و واشرهای ساخته شده از EPDM و FKM را پر کند. این رابر برای تولید واشرهای درزبندی در شرایط دمایی بالا، تحت فشار و ریسک بالای آسیبدیدگی مناسب است. کمپرسور هوا مثالی از یک محصول ساخته شده با استفاده از این رابر است. اجزای شیلنگهای سوخت نیز نمونهای دیگر از کاربرد این رابر هستند.
محدوده دمایی استفاده
با توجه به شرایط موجود در فرایند تولید، لاستیک HNBR در شرایط دمایی شدید یعنی 30- تا 150 درجه سانتیگراد کار میکند.