اورینگ یک درزبند مکانیکی است که از جنس الاستومر و دارای سطح مقطعی گرد می‌باشد. اورینگ در یک شیار قرار می‌گیرد و با فشرده شدن بین دو یا چند قسمت، مانع از نشت یا فرار سیالات و گازها می‌شود. اورینگ‌ها در صنایع مختلفی مانند نفت و گاز، هوافضا، خودروسازی، پزشکی و غیره کاربرد دارند.
استاندارد جای اورینگ مربوط به اندازه، شکل، جنس و کیفیت اورینگ‌ها است که بر اساس نیازهای مختلف صنعت تعیین می‌شود. استاندارد جای اورینگ اهمیت زیادی در انتخاب اورینگ مناسب برای کاربرد مورد نظر دارد. اگر اورینگ با استاندارد مناسب انتخاب نشود، ممکن است باعث بروز مشکلاتی مانند نشت، سایش، ترک خوردگی، تغییر شکل، خوردگی و غیره شود.
در این مقاله، ما قصد داریم استانداردهای مختلف جای اورینگ را معرفی کنیم و عوامل موثر در انتخاب آنها را بررسی کنیم.
اهمیت استاندارد جای اورینگ
استاندارد جای اورینگ در صنعت یک نقش بسیار حیاتی دارد. این استانداردها به عنوان معیارهایی برای اندازه‌گیری و اطمینان از کیفیت و عملکرد اورینگ‌ها، که در اتصالات و سیستم‌های چهارپهلوی مورد استفاده قرار می‌گیرند، شناخته می‌شوند. استاندارد جای اورینگ تضمین می‌کند که این اجزا با دقت و انطباق کامل جایگذاری شوند، جلوگیری از نشتی مایعات یا گازها و افزایش عمر مفید سیستم. این استانداردها به توسعه فناوری‌های جدید در زمینه جنس‌ها و روش‌های تولید اورینگ‌ها کمک کرده و ارتقاء بهره‌وری و کاهش هزینه‌ها را فراهم می‌سازند. به طور خلاصه، استاندارد جای اورینگ اساسی برای اطمینان از بهره‌وری و کیفیت در صنایع مختلف است.
استانداردهای جای اورینگ مربوط به ابعاد، تحمل اندازه، شکل شیار، جنس و کیفیت اورینگ‌ها است. برخی از استانداردهای رایج جای اورینگ عبارتند از:
- استاندارد AS568
- استاندارد ISO 3601
- استاندارد ASTM D2000
استاندارد AS568: این استاندارد توسط انجمن مهندسان هوا و فضا (SAE) در آمریکا تدوین شده است. این استاندارد شامل ۳۷۴ سایز استاندارد اورینگ با قطر داخلی اینچی و قطر سطح مقطع میلی‌متری است. این استاندارد همچنین شامل ۵ گروه سختی اورینگ (۷۰، ۷۵، ۸۰، ۸۵ و ۹۰ شور) و ۱۴ نوع جنس اورینگ (NBR، FKM، EPDM، HNBR و غیره) است. این استاندارد بیشتر در صنایع هوا و فضا، نفت و گاز، خودروسازی و غیره کاربرد دارد.
استاندارد ISO 3601: این استاندارد توسط سازمان بین‌المللی استاندارد (ISO) تدوین شده است. این استاندارد شامل ۲۶۵ سایز استاندارد اورینگ با قطر داخلی و قطر سطح مقطع میلی‌متری است. این استاندارد همچنین شامل ۴ گروه سختی اورینگ (۶۰، ۷۰، ۸۰ و ۹۰ شور) و ۱۲ نوع جنس اورینگ (NBR، FKM، EPDM، HNBR و غیره) است. این استاندارد بیشتر در صنایع اروپایی، آسیایی و غیره کاربرد دارد.
استاندارد ASTM D2000: این استاندارد توسط انجمن آزمایش و مواد آمریکا (ASTM) تدوین شده است. این استاندارد شامل ۱۲ نوع جنس اورینگ (AA، BA، CA، DA، EA و غیره) و ۵ گروه سختی اورینگ (۴۰، ۵۰، ۶۰، ۷۰ و ۸۰ شور) است. این استاندارد همچنین شامل مشخصات کیفی اورینگ مانند استحکام کششی، درصد کشیدگی، سختی، مقاومت
در برابر حرارت، سرما، اکسیژن، ازن، روغن، سوخت و غیره است. این استاندارد بیشتر در صنایع خودروسازی، پزشکی، لوازم خانگی و غیره کاربرد دارد.
عوامل موثر در انتخاب استاندارد جای اورینگ
برای انتخاب استاندارد جای اورینگ مناسب برای کاربرد مورد نظر، باید به به چند عامل مهم توجه کنیم:
نوع سیال: نوع سیالی که اورینگ باید با آن تماس داشته باشد، بر جنس و کیفیت اورینگ تأثیر می‌گذارد. برخی از جنس‌های اورینگ مانند NBR، FKM و HNBR برای سیالات نفتی و هیدروکربنی مناسب هستند. برخی دیگر مانند EPDM، FFKM و PTFE برای سیالات قلیایی، اسیدی و اکسیدانی مناسب هستند. برخی هم مانند VMQ، FVMQ و PU برای سیالات سیلیکونی و غیره مناسب هستند.
دمای کاری: دمای کاری اورینگ بر سختی، تغییر شکل، مقاومت در برابر اکسیژن و ازن و عمر مفید اورینگ تأثیر می‌گذارد. برخی از جنس‌های اورینگ مانند NBR، FKM و HNBR برای دماهای بالا (تا ۲۰۰ درجه سانتی‌گراد) مناسب هستند. برخی دیگر مانند EPDM، FFKM و PTFE برای دماهای پایین (تا -۵۰ درجه سانتی‌گراد) مناسب هستند. برخی هم مانند VMQ، FVMQ و PU برای دماهای متوسط (تا ۱۰۰ درجه سانتی‌گراد) مناسب هستند.
فشار کاری: فشار کاری اورینگ بر اندازه، شکل و عمق شیار، سختی و مقاومت در برابر فشار اورینگ تأثیر می‌گذارد. برای فشارهای بالا (بیش از ۱۰۰ بار)، باید از اورینگ‌های با سختی بالا (۸۰ یا ۹۰ شور) و شیارهای با عمق کم (۰.۵ تا ۱.۵ میلی‌متر) استفاده کرد. برای فشارهای پایین (کمتر از ۱۰ بار)، می‌توان از اورینگ‌های با سختی پایین (۶۰ یا ۷۰ شور) و شیارهای با عمق زیاد (۲ تا ۳ میلی‌متر) استفاده کرد.
نوع حرکت: نوع حرکتی که اورینگ باید با آن مواجه شود، بر سایش، ترک خوردگی، خوردگی و عمر مفید اورینگ تأثیر می‌گذارد. برای حرکت‌های استاتیکی (بدون حرکت نسبی بین قسمت‌ها)، می‌توان از اورینگ‌های با سختی متوسط (۷۰ یا ۸۰ شور) و شیارهای با شکل مستطیلی یا دایروی استفاده کرد. برای حرکت‌های دینامیکی (با حرکت نسبی بین قسمت‌ها)، باید از اورینگ‌های با سختی پایین (۶۰ یا ۷۰ شور) و شیارهای با شکل U یا V استفاده کرد.
هزینه: هزینه اورینگ بر اساس جنس، اندازه، شکل، کیفیت و تعداد اورینگ‌ها متفاوت است. برخی از جنس‌های اورینگ مانند NBR، EPDM و VMQ ارزان‌تر هستند. برخی دیگر مانند FKM، FFKM و PTFE گران‌تر هستند. برخی هم مانند HNBR، PU و FVMQ متوسط هستند. همچنین، اورینگ‌های با اندازه‌های استاندارد ارزان‌تر از اندازه‌های غیر استاندارد هستند. شکل و کیفیت اورینگ‌ها نیز بر هزینه آنها تأثیر دارد.
نتیجه گیری
در این مقاله، ما در مورد استانداردهای مختلف جای اورینگ و عوامل موثر در انتخاب آنها صحبت کردیم. ما معرفی کردیم که استاندارد AS568 بیشتر در صنایع آمریکایی، استاندارد ISO 3601 بیشتر در صنایع اروپایی و آسیایی و استاندارد ASTM D2000 بیشتر در صنایع خودروسازی، پزشکی و لوازم خانگی کاربرد دارد. همچنین، ما مقایسه کردیم که هر استاندارد چه مزایا و معایبی دارد. برای مثال، استاندارد AS568 دارای تنوع بیشتری از سایز، سختی و جنس اورینگ است، اما دارای تحمل اندازه کمتری است. استاندارد ISO 3601 دارای تحمل اندازه بالاتری است، اما دارای تنوع کمتری است. استاندارد ASTM D2000 دارای مشخصات کیفی دقیق‌تری است، اما دارای ابعاد استاندارد نیست.
برای بهبود انتخاب اورینگ، ما پیشنهاد می‌کنیم که ابتدا نوع سیال، دما، فشار و حرکت را مشخص کنید و بر اساس آن جنس مناسب اورینگ را انتخاب کنید. سپس، بر اساس استانداردی که در صنعت مورد نظر رایج است، سایز و شکل اورینگ را مشخص کنید. در نهایت، هزینه و در دسترس بودن اورینگ را نیز در نظر بگیرید.